Psoas tendinitis is een ontsteking van de pees (tendinitis) van de psoas-spier, een dieper gelegen heupbuiger die een belangrijke rol speelt bij het lopen, traplopen, zitten en opstaan. De aandoening komt vaker voor dan je denkt, maar wordt vaak verkeerd gediagnosticeerd vanwege de diepe ligging van de spier.
In dit artikel leggen we uit wat psoas tendinitis precies is, hoe je het herkent, wat de oorzaken zijn en wat je eraan kunt doen.
Waar zit de psoas-spier en wat doet hij?
De psoas major is een diepe spier die begint bij de onderrug (lendenwervels) en via het bekken naar de binnenkant van het dijbeen loopt. Samen met de iliacus vormt hij de iliopsoas-spiergroep, die essentieel is voor heupflexie. De spier wordt dagelijks intensief gebruikt – bij elke stap die je zet of als je uit een stoel opstaat.
Symptomen van psoas tendinitis
Een ontsteking in de pees van de psoas kan verschillende klachten veroorzaken. Veelvoorkomende symptomen zijn:
-
Stekende of zeurende pijn in de liesregio of onderbuik
-
Pijn bij het optrekken van het been, bijvoorbeeld bij traplopen of fietsen
-
Verminderde flexibiliteit in de heup
-
Pijn bij langdurig zitten of opstaan uit een zittende houding
-
In sommige gevallen een ‘klikkend’ gevoel in de heup (internal snapping hip syndrome)
Let op: deze klachten kunnen ook voorkomen bij andere heupaandoeningen zoals bursitis of een hernia. Een juiste diagnose is dus essentieel.
Oorzaken van psoas tendinitis
De ontsteking ontstaat meestal door overbelasting of herhaalde stress op de pees. De meest voorkomende oorzaken zijn:
-
Herhaaldelijke bewegingen zoals traplopen, hardlopen of dansen
-
Langdurig zitten met gebogen heupen (bijv. bij kantoorgebruikers)
-
Spieronevenwichten of verkeerde houding
-
Een plotselinge intensivering van sportactiviteiten zonder opbouw
-
Trauma of directe druk op de heup
Hoe verschilt psoas tendinitis van andere peesontstekingen?
In tegenstelling tot oppervlakkige pezen, zoals bij een tenniselleboog of achillespeesontsteking, ligt de psoas-pees diep in het lichaam. Daardoor is de diagnose moeilijker en wordt de pijn vaak verkeerd toegeschreven aan liesproblemen, darmklachten of zelfs stressgerelateerde buikpijn.
Hoe wordt psoas tendinitis vastgesteld?
Hoewel de diagnose vaak klinisch wordt gesteld op basis van symptomen en lichamelijk onderzoek, kan beeldvorming in sommige gevallen uitsluitsel geven. Met een MRI-scan kunnen ontstekingsverschijnselen en vocht in of rond de pees zichtbaar worden. Ook een echografie kan gebruikt worden om zwelling of wrijving in het gebied van de iliopsoas te detecteren. Dit is vooral nuttig wanneer andere oorzaken van heup- of liespijn moeten worden uitgesloten.
Behandeling van psoas tendinitis
1. Rust en aanpassing van activiteit
De eerste stap is het verminderen van belastende bewegingen. Denk aan tijdelijk stoppen met intensieve sport of langdurig zitten vermijden.
2. Fysiotherapie
Een fysiotherapeut kan gerichte oefeningen geven om de psoas te ontspannen, de flexibiliteit te verbeteren en omliggende spieren te versterken. Manuele therapie of dry needling kan in sommige gevallen ook verlichting bieden.
3. Ontstekingsremmers
Bij hevige pijn kunnen NSAID’s (zoals ibuprofen) tijdelijk worden ingezet. Altijd in overleg met een arts.
4. Warmte of koude therapie
Koude vermindert ontsteking, warmte kan helpen om de spier losser te maken.
Chirurgische opties: wanneer nodig?
In zeldzame en ernstige gevallen, waarbij de klachten chronisch zijn en niet reageren op conservatieve behandeling, kan een chirurgische ingreep overwogen worden. Hierbij wordt littekenweefsel verwijderd of wordt de pees losgemaakt (tenotomie). Dit is echter een laatste redmiddel.
Herstelduur van psoas tendinitis
De hersteltijd varieert, maar bij tijdige behandeling ligt deze meestal tussen de 4 en 8 weken. Chronische of langdurig genegeerde gevallen kunnen meerdere maanden duren. Belangrijk is om tijdens én na het herstel aandacht te blijven besteden aan houding, spierbalans en activiteit.
Kun je psoas tendinitis voorkomen?
Ja, er zijn preventieve maatregelen die het risico kunnen verkleinen:
-
Regelmatig rekken van de heupbuigers
-
Versterken van de core- en bilspieren
-
Afwisseling tussen zitten en staan
-
Goede warming-up en cooling-down bij sport
-
Luisteren naar je lichaam: pijn is een signaal, geen obstakel
Wetenschappelijke bron
Een gezaghebbende bron op dit vlak is een review uit het Journal of Orthopaedic & Sports Physical Therapy, waarin wordt aangetoond dat psoas tendinitis vaak voorkomt bij mensen met eenzijdige sportbelasting of zittend werk, en dat gerichte revalidatie doorgaans zeer effectief is.
Zie: JOSPT – Clinical practice guidelines for hip pain
Samenvatting
Psoas tendinitis is een pijnlijke maar goed behandelbare aandoening als je er op tijd bij bent. De sleutel tot herstel ligt in het herkennen van de symptomen, het aanpakken van de oorzaak én het opbouwen van een sterk en flexibel lichaam.
Wil je meer weten over de functie van de psoas en andere mogelijke klachten? Op psoas.be vind je heldere uitleg, oefeningen en wetenschappelijk onderbouwde informatie.