De iliacus spier is misschien minder bekend dan de psoas, maar speelt een minstens zo belangrijke rol in je lichaam. Deze diepe spier aan de binnenzijde van je bekken werkt nauw samen met de psoas major en vormt samen de iliopsoas spiergroep. Toch verdient de iliacus een eigen plek in de schijnwerpers.
De iliacus is essentieel voor een goede heupflexie, rompbalans en bekkenstabiliteit. Wanneer deze spier uit balans raakt, verkort is of overbelast, kunnen klachten ontstaan die vaak niet direct gelinkt worden aan deze spier – van heup- en rugklachten tot een gevoel van scheefstand of stijfheid in de lies.
Waar zit de iliacus spier precies?
De iliacus bevindt zich aan de binnenzijde van het bekken (os ilium). Hij ontspringt vanuit het darmbeen en hecht samen met de psoas major aan op de trochanter minor van het dijbeen (binnenzijde van je bovenbeen).
In tegenstelling tot de psoas, die langs de wervelkolom loopt, is de iliacus platter, maar breed en krachtig. Samen vormen ze een soort “hefboom” die het bovenlichaam en de benen met elkaar verbindt.
Functies van de iliacus
De iliacus spier is betrokken bij:
- Buigen van het heupgewricht (bijvoorbeeld bij lopen of traplopen)
- Stabilisatie van het bekken tijdens beweging en in rust
- Ondersteunen van een rechte lichaamshouding
- Samenwerking met de psoas voor efficiënte bewegingspatronen
Een gezonde iliacus zorgt voor kracht en souplesse bij dagelijkse bewegingen.
Klachten door een gespannen of verkorte iliacus
Hoewel hij vaak over het hoofd wordt gezien, kan de iliacus bij verstoring leiden tot:
- Heuppijn of liesklachten (vooral bij opstaan of bukken)
- Beperkte heupmobiliteit of moeite met beenheffen
- Bekkeninstabiliteit of gevoel van scheefstand
- Stijfheid in de onderrug of SI-gewricht
- Verstoorde houding of looppatroon
Langdurig zitten, asymmetrische belasting (zoals een bekkenscheefstand) of stress kunnen bijdragen aan spanning in deze spier.
De relatie met fascia, stress en het zenuwstelsel
Net als de psoas is de iliacus omgeven door bindweefsel (fascia), dat gevoelig is voor spanning, stress en hydratatie. Via deze fascia staat de spier in contact met het zenuwstelsel, waardoor emotionele of fysieke stress direct invloed kan hebben op de spanningstoestand van de iliacus.
Een gespannen iliacus kan bijdragen aan het gevoel van “niet kunnen ontspannen”, bekkenblokkades of zelfs vage buikklachten. Daarom is het belangrijk om deze spier niet alleen fysiek, maar ook lichaamsgericht en holistisch te benaderen.
Hoe herstel je balans in de iliacus?
Een gezonde iliacus vraagt om aandacht en afstemming. Herstel richt zich op:
- Bewust bewegen en asymmetrie herkennen
- Zachte, gerichte lichaamsgerichte therapie, zoals Biodynamic Rebalancing of myofasciale release
- Milde heupopeners of yoga-oefeningen
- Actieve ontspanning via ademhaling en aandachtstraining
Forceer deze spier niet. Het doel is ontspanning, herstel van vertrouwen en natuurlijke beweeglijkheid.
Veelgestelde vragen over de iliacus
Is de iliacus hetzelfde als de psoas?
Nee, het zijn twee aparte spieren. Samen vormen ze de iliopsoas, maar ze hebben elk een andere oorsprong en structuur.
Hoe merk ik dat mijn iliacus verkort is?
Klachten zoals liespijn, scheefstand in het bekken of moeite met heupbewegingen kunnen wijzen op een verkorte iliacus.
Wat is het verschil tussen de iliacus en de iliopsoas?
De iliopsoas is de combinatie van de iliacus en de psoas major. De iliacus is dus een onderdeel van deze spiergroep.
Welke therapieën helpen specifiek bij de iliacus?
Lichaamsgerichte therapieën, fascia-therapie, ademwerk en milde bewegingsoefeningen kunnen gericht werken op ontspanning van de iliacus.