Een goede houding en soepele bewegingen lijken vanzelfsprekend. Tot je last krijgt van rugpijn, stijfheid of een veranderd looppatroon. Vaak zoeken we de oorzaak in de rug of gewrichten, maar er is één spier die opvallend vaak wordt vergeten: de psoas spier.
Deze diepliggende spier speelt een sleutelrol in de uitlijning van je lichaam, je balans én je bewegingsvrijheid. In dit artikel ontdek je hoe de psoas je houding beïnvloedt, welke klachten kunnen ontstaan bij disbalans, en hoe je weer soepel en vrij kunt bewegen.
Wat doet de psoas precies?
De psoas major loopt van de onderrug (lendenwervels) naar de binnenzijde van het bovenbeen. Samen met de iliacus vormt hij de iliopsoas, onze belangrijkste heupbuiger. Bij elke stap, bij het opstaan, bukken of zelfs zitten is deze spier actief.
Omdat de psoas aan de wervelkolom, het bekken én het bovenbeen is bevestigd, bepaalt hij voor een groot deel hoe we staan, lopen en bewegen. Dat maakt hem tot een cruciale schakel in je lichaamshouding.
Hoe draagt een gezonde psoas bij aan een rechte lichaamshouding?
Een ontspannen, goed functionerende psoas ondersteunt het bekken in een neutrale stand. Hierdoor blijft de wervelkolom goed uitgelijnd en kan je lichaam zonder overmatige spierspanning rechtop blijven.
Is de psoas echter verkort of gespannen, dan trekt hij het bekken naar voren (voorwaartse kanteling), wat vaak resulteert in een holle rug, naar voren geduwde buik en overbelasting van de onderrug.
Hoe veroorzaakt een strakke psoas onderrugpijn?
Wanneer de psoas continu gespannen is – bijvoorbeeld door stress of langdurig zitten – trekt hij aan de onderrug. Dit zorgt voor:
-
Compressie van de lendenwervels
-
Extra spanning op de tussenwervelschijven
-
Verstoorde spierbalans in de core
Het resultaat? Lage rugpijn, stijfheid bij het opstaan en een verminderde bewegingsvrijheid bij het buigen of draaien van de romp.
Beïnvloedt de psoas je looppatroon en balans?
Ja. Een psoas die aan één kant gespannen is, trekt het bekken scheef. Hierdoor ontstaat een asymmetrische belasting op heupen, knieën en enkels. Je looppatroon verandert vaak ongemerkt: je zet je voeten anders neer of kantelt je romp lichtjes.
Dit kan leiden tot:
-
Verminderde balans
-
Sneller vermoeid raken bij lopen of staan
-
Compensatieklachten in andere delen van het lichaam
Kunnen problemen met de psoas leiden tot knie- of heupklachten?
Absoluut. Omdat de psoas via het bekken invloed heeft op de positie van het dijbeen, zorgt disbalans voor een verkeerde stand van het heupgewricht. Hierdoor kunnen spieren en pezen rondom de heup overbelast raken.
Een verstoorde heupuitlijning werkt door naar de knieën. Denk aan:
-
Inklemmingsklachten in de heup (impingement)
-
Iliopsoas tendinitis
-
Patellofemoraal pijnsyndroom door verkeerde kniestand
Hoe beïnvloedt de psoas de flexibiliteit van de heup?
Als de psoas strak is, wordt de heup beperkt in extensie (het strekken naar achteren). Dit merk je bijvoorbeeld bij het lopen: je kunt je been minder ver naar achteren brengen, wat de paslengte verkort.
Ook bij yoga of rekken merk je dat houdingen zoals de “lunge” moeilijker gaan. De oplossing zit niet altijd in harder rekken, maar in het ontspannen en loslaten van de psoas.
Welke sportbewegingen belasten de psoas extra?
Sporten waarbij herhaaldelijk buigen en strekken van de heup plaatsvindt, vormen een extra belasting:
-
Hardlopen (vooral sprinten en heuveltraining)
-
Wielrennen
-
Dans (klassiek ballet, moderne dans)
-
Gewichtheffen (bijv. squats of deadlifts met slechte techniek)
-
Teamsporten met veel draaien en sprinten, zoals voetbal en tennis
Zonder voldoende herstel, mobiliteit en krachttraining kan overbelasting van de psoas snel optreden.
Zittend werk en de psoas: een slechte combinatie
Langdurig zitten is funest voor de psoas. In een zittende houding is de spier voortdurend verkort. Wanneer je daarna opstaat, blijft hij vaak verkrampt of verkort, wat de lichaamshouding direct beïnvloedt.
Veel mensen met zittend werk ontwikkelen daardoor:
-
Een holle rug of scheef bekken
-
Beperkte heupmobiliteit
-
Rug- of heuppijn bij bewegen
Tip: Sta elk half uur even op, strek je heupen of wandel kort.
Samenvatting
De psoas spier is onmisbaar voor een goede houding en vloeiende beweging. Als deze spier gespannen of verkort is, beïnvloedt dat niet alleen je rug en heupen, maar ook je looppatroon, balans en energieniveau. Gelukkig kun je via gerichte oefeningen, houdingsbewustzijn en lichaamswerk je psoas in balans brengen – en daarmee ook je hele bewegingspatroon.
Wil je praktische tips en oefeningen om je psoas soepeler te maken? Op psoas.be vind je alles wat je nodig hebt voor meer bewegingsvrijheid en minder klachten.